Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

20.7.1888: Οι Κύπριoι συvασπίζovται και εξεγείρovται στη Βoυλή κατά της τoπικής Κυβέρvησης καθώς τα πρoβλήματα τoυς στoιβάζovται.

S-179

20.7.1888: ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΣΥΝΑΣΠΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΕΞΕΓΕΙΡΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΘΩΣ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΙΒΑΖΟΝΤΑΙ. ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗ- ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΟΥ ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΩΣ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ

Στο παζάρι στη Λάρνακα. Σκηνή από την επιθεώρηση THE GRAPHIC του 1879

Ο κόμπος είχε φθάσει στο κτένι για τους Κυπρίους. Η κατάσταση των γεωργών έπειτα από τις φοβερές πιέσεις των Αγγλων να εισράξουν τους καθυστερημένους φόρους, αλλά και η μη επίλυση των άλλων προβλημάτων είχαν οδηγήσει τους γεωργούς σε δραματική πραγματικά κατάσταση και η αντίδραση τους εκφράστηκε με τη μορφή συλλαλητηρίων- των πρώτων μαζικών συλλαλητηρίων που πραγματοποιούνταν πραγκύπρια σε τέτοια έκταση.

Συλλαλητήρια έγιναν σε όλες τις πόλεις όπου διάφοροι ομιλητές αναφέρθηκαν στη δραματική κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει οι Κύπριοι και με ψηφίσματα που ενέκριναν ζητούσαν ανακούφιση από τη δυστυχία και βοήθεια στο σκληρά δοκιμαζόμενο αγρότη.

Τα συλλαλητήρια έγιναν στα τέλη του 1887 και στις αρχές του 1888 και με τα ψηφίσματα ζητούνταν ευρύτερα δικαιώματα στο νομοθετικό, αλλαγή του φορολογικού συστήματος και αναστολή της είπραξης των φόρων.

Στο συλλαλητήριο της Λεμεσού μάλιστα μίλησε και ο Χασάν Εφέντης που εκλέγηκε μάλιστα και μέλος της ειδικής επιτροπής, που συστάθηκε.

Τα ψηφίσματα στάληκαν στον αρμοστεύοντα

Χάκετ γιατί ο Υπατος Αρμοστής Βούλβερ απουσίαζε στο Λονδίνο όπου είχε μεταβεί για να ενημερώσει τους ανωτέρους του για την κατάσταση στο νησί και βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα καθώς οι διάφορες εφημερίδες δημοσίευαν πληροφορίες για τις κινητοποιήσεις των Κυπρίων.

Με την επιστροφή του Βούλβερ συνήλθε το Νομοθετικό Συμβούλιο (Φεβρουάριος 1888) όπου οι Κύπριοι βουλευτές, μαζί με τον Χασάν Εφέντη ήγειραν τα διάφορα προβλήματα με

Από την επιθεώρηση THE GRAPHIC της 20 Ιουλίου 1878, 16 μόλις ημέρες από τη σύναψη της αγγλοτουρκικής συνθήκης για παραχώρηση της Κύπρου από τον σουλτάνο στη Βρετανία

αποτέλεσμα οι συνεδρίες να πραγματοπιούνται μέσα σε ηλεκτρισμένη ατμόφαιρα και σε αψιμαχίες μεταξύ των επισήμων και εκλεγμένων κυπρίων βουλευτών.

Σε μια από τις συνεδρίες του νομοθετικού μάλιστα ο νομικός σύμβουλος της τοπικής κυβέρνησης Κόλλυερ, σε μια προσπάθεια του να υπερασπίσει τις απόψεις του πάνω σε ένα νομοσχέδιο, είπε ότι στον Κυπριακο λαό είχαν δοθεί τέτοια μέτρα ελευθερίας που δεν ήταν άξιος της.

Αυτό ήταν αρκετό για να κάμει δύο από τους βουλευτές να εγερθούν και να διαμαρτυρηθούν εντονότατα για τη φράση του αυτή που θεωρήθηκε βρισιά εναντίον του Κυπριακού λαού.

Τέτοια ήταν η ένταση που επικρατούσε στις συζητήσεις ώστε όταν η κυβέρνηση παρουσίασε νομοσχέδιο για αύξηση του δασμού για τα πυροβόλα όπλα οι Τούρκοι βουλευτές τήρησαν στάση που δεν ανέμεναν οι βρετανοί κι έτσι το νομοσχέδιο καταψηφίστηκε με 8 ψήφους έναντι 6.

Λίγες μέρες αργότερα το Νομοθετικό συνήλθε για να συζητήσει τον προϋπολογισμό του 1888-89.

Ομως ανάμεσα στο λαό και τους βουλευτές επικρατούσε τέτοιος αναβρασμός και αίσθημα αγανάκτησης εναντίον της Κυβέρνησης η οποία κώφευε, κατά τους Κυπρίους, σε κάθε υπόμνημα τους, ώστε όταν άρχισε η συζήτηση στη Βουλή τα πράγματα οξύνθηκαν κατά πρωτοφανή τρόπο.

Παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των διορισμένων επισήμων μελών χριστιανοί και Μουσουλμάνοι βουλευτές, συνασπίστηκαν και προέβησαν σε αποκοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων ενώ ζητούσαν συμψηφισμό ή κατάργηση ορισμένων θέσεων, ώστε να γίνει οικονομία.

Οι Κύπριοι βουλευτές προέβησαν σε περικοπές ύψους 6,792 λιρών από τον προϋπολογισμό και αγνόησαν μάλιστα και δυο εκκλήσεις του Υπάτου Αρμοστού Βούλβερ για να αλλάξουν απόφαση.

Με το συνασπισμό των δυνάμεων των χριστιανών και των μουσουλμάνων βουλευτών δεν αισθανόταν καθόλου ευτυχής ο Αρμοστής Βούλβερ.

Ομως η ψηφοφορία και οι αποφάσεις των Κυπρίων βουλευτών δεν μπορούσαν να εφαρμοσθούν γιατί ο Βούλβερ είχε ακόμα και άλλα μέσα για να ανατρέψει τις αποφάσεις των Κυπρίων, επιβεβαιώνοντας τις καταγγελίες ότι το Νομοθετικό

Συμβούλιο ήταν τυπικό και όχι ουσιαστικό όργανο.

Ετσι έστειλε τα πρακτικά της συζήτησης στον υπουργό Αποικιών Λόρδο Νάτσφορτ τον οποίο άφησε να αποφασίσει τι θα γινόταν.

Ο Νάτσφορτ απαντώντας στις 20 Ιουλίου 1888 συμφώνησε ότι το Νομοθετικό είχε το δικαίωμα να προβαίνει σε μειώσεις μισθών και να εισηγείται μέτρα περισυλλογής, αλλά τόνιζε

ΝΕΟΝ ΚΙΤΙΟΝ 1/13 12 1879. Ανατύπωση από τη ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ της 14 Ιουλίου 1934

ότι η απειλή να παραμείνει η Αρχιγραμματεία χωρίς υπαλλήλους και η Αστυνομία χωρίς αξιωματικούς, αλλά και η απειλή ότι πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι θα έχαναν την πίστη τους προς την ικανότητα της κυβέρνησης να τους εργοδοτεί αποτελούσαν πολύ σοβαρά θέματα κι' έτσι διέταξε τον Βούλβερ να ετοιμάσει συπληρωματική Νομοθεσία για κάλυψη των κονδυλίων που είχαν απορριφθεί.

Ο Νάτσφορτ προειδοποιούσε ακόμη ότι αν οι Κύπριοι συνέχιζαν την ίδια τακτική τότε η Αγγλική Κυβέρνηση δυνατόν να αναγκαζόταν να αναθεωρήσει το Σύνταγμα.

Ο Αγγλος υπουργός δεχόταν όμως, όπως γίνουν περικοπές σε θέσεις, οι οποίες είχαν ιδρυθεί μετά τη λειτουργία του Νομοθετικού ή οι θέσεις που θα κενούνταν με την αποχώρηση των κατόχων τους.

Οσο όμως και αν επέμεναν οι Κύπριοι φοβούνταν ότι τελικά η Αγγλική Κυβέρνηση θα χρησιμοποιούσε τις εξουσίες που επιφύλασσε σ' αυτήν το Σύνταγμα του 1882. Γι' αυτό κάλυψε τις μειώσεις των κονδυλίων που επέφεραν οι συνασπισμένοι ψήφοι των Χριστιανών και Μωαμεθανών με διάταγμα εν Συμβουλίω στις 17 Δεκεμβρίου 1888 και το οποίο δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της 25ης Ιανουαρίου 1889.

Αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος

Η συνέχεια ήταν ακόμα πιο δραματική γιατί οι Κύπριοι συνασπίστηκαν μια και καλή και έθεταν επί τάπητος πλέον πιο έντονα τα αιτήματά τους.

Και σε μια σύσκεψη τους ενέκριναν παγκύπριο υπόμνημα σύμφωνα με τις οδηγίες των συλλαλητηρίων και αποφάσισαν όπως αυτό επιδοθεί από Κυπριακή πρεσβεία που θα αποστελλόταν στο Λονδίνο για επαφές αλλά και για ενημέρωση της κοινής γνώμης και της αγγλικής Κυβέρνησης.

Θα αποτελούσε δηλαδή η αποστολή της πρεσβείας και μια περιορισμένης έκτασης ενημέρωση της κοινής γνώμης στη Βρετανία και αποτελούσε τον προπομπό άλλων αποστολών που ακολούθησαν κατά τις επόμενες δεκαετίες, σε μια προσπάθεια τα προβλήματα των Κυπρίων να βγουν έξω από τα σύνορα της μικρής Κύπρου, ώστε το πρόβλημα να αρχίσει να διεθνοποιείται.

Για ετοιμασία του υπομνήματος εκλέγηκε δωδεκαμελής επιτροπή από Τούρκους και Χριστιανούς. Οι Χριστιανοί αντιπρόσωποι ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος, ο Αγιος Κυρηνείας και οι Ρώσσος, Λιασίδης, Παλαιολόγος και Παϊσιος και τα τουρκικά ήσαν οι Χουσεϊν εφέντης, Ποταμιαλής, Μεχμέτ Μανασού, Φεττή Εφέντης και Σιέχ Εφέντης.

Η οριστική απόφαση για αποστολή της πρεσβείας στο Λονδίνο λήφθηκε στις αρχές Μαϊου 1888 και σύμφωνα με την απόφαση τα μέλη της θα ήταν οι Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Σωφρόνιος, και οι Θ. Περιστιάνης Π. Κωνσταντινίδης, Ζήνων Πιερίδης και Α Λιασίδης.

Απο τουρκικής πλευράς ως μέλη αναφέρθηκαν οι Κουρζαδέ Γαβάζης από τη Λάρνακα και Χαβούζ Παρουξή από τη Λευκωσία.

Ομως τα πράγματα δεν θα πήγαιναν και τόσο καλά τους επόμενους μήνες.