19 7 1973: Οι τρεις καθαιρεμένοι Μητροπολίτες επαναλαμβάνουν ότι η Μείζων και Υπερτελής Σύνοδος είναι εξ υπαρχής άκυρος και κατά συνέπεια και οι αποφάσεις τους είναι άκυροι. Ο Μακάριος αφαιρεί κάθε εξουσία από τους τρεις.

S-1934

19.7.1973: ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΑΘΑΙΡΕΜΕΝΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΕΠΑΝΕΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΟΤΙ Η ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΙ ΥΠΕΡΤΕΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟς ΗΤΑΝ ΕΞ ΥΠΑΡΧΗΣ ΑΚΥΡΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΣΑΝ ΑΚΥΡΟΙ. Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΦΑΙΡΕΙ ΚΑΘΕ ΕΞΟΥΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ.

Οι αποφάσεις της Μείζονος και Υπερτελούς Συνόδου για καθαίρεση των τριών Μητροπολιτών Πάφου Γεννάδιου, Κιτίου Ανθιμου και Κυρηνείας Κυπριανού δεν έγιναν με κανένα τρόπο αποδεκτές από τους τρεις Μητροπολίτες και τους υποστηρικτές τους οι οποίοι μάλιστα απείλησαν με σκληρή και άγρια σύγκρουση που θα ακολουθούσε.

Ο Κιτίου Ανθιμος δήλωσε στις 15 Ιουλίου ότι "οι καθηρημένοι δεν καθαιρούν" και πρόσθεσε σύμφωνα με την εφημερίδα "Κύπρος" της 16ης Ιουλίου 1973:

"Ημείς θα συνεχίσωμεν κανονικώς το έργον μας, το οποίον μας ενεπιστεύθη το χριστεπώνυμον πλήρωμα της νήσου, εάν ο καθηρημένος τέως Αρχιεπίσκοπος χρησιμοποιήση την σπάθην την οποίαν του παρέχει η θέσις του ως Προέδρου, είμεθα αποφασισμένοι να αποθάνωμεν διά τους Ιερούς Κανόνας και διά το κύρος της Εκκλησίας".

Παράλληλα με μια από τις λίγες εφημερίδες της αντιπολίτευσης, η "Γνώμη", που υποστήριζε τον αγώνα των τριών Μητροπολιτών για καθαίρεση του Μακαρίου, μίλησε για Ιερόν Πόλεμο που θα άρχιζε εναντίον της απόφασης της Συνόδου.

Εγραφε η εφημερίδα "Γνώμη" στις 15 Ιουλίου 1972 :

"Τώρα έφθασεν η μοιραία στιγμή να κηρυχθή ο νόμιμος πόλεμος, ο ιερός πόλεμος, εναντίον της προδοσίας, διά να σωθή το Εθνος μας. Διά να σωθή η πίστις μας. Διά να σωθή η αξΙοπρέπεια, η τιμή και η αρετή του Κυπριακού Ελληνισμού.

Εις υμάς πλέον εναπόκειται να αμυνθώμεν και να υπεισέλθωμεν εις μίαν αδυσώπητον επίθεσιν. Διότι, η επίθεσις, τώρα είναι η καλυτέρα άμυνα.

Η προσταγή της αδηρίτου αναγκαιότητος, είναι ευκρινής. Επιτάσσει νόμιμον αγώνα μέχρις εσχάτων. Πόλεμον καλόν, άνευ υποχωρήσεως. Αδίστακτος ο εισβαλών εχθρός. Αδυσώπητος ο αντίχριστος. Αδίστατοι και ημείς. Και ανυποχώρητοι. Καταλυτής οσίων και ιερόν ο εχθρός. Καταλυταί της ατιμίας της παρανομίας και της αναξιότητος ημείς.

Τώρα είναι μοιραίον να συγκρουσθούν εις την τρομακτικωτέραν σύγκρουσιν τα δύο αντίπαλα ρεύματα. Το ρεύμα της πίστεως με το ρεύμα της απιστίας. Το πνεύμα με το σκότος. Η παράδοσις με την προδοσίαν. Η Ορθοδοξία με την πολιτικήν. Ο Σταυρός και το σφυροδρέπανον.

Η σύγκρουσις θα είναι ολόπλευρος, πεισμαστώδης και αγρία. Αυτοί την προεκάλεσαν. Αυτοί ας όψωνται. Οι αιτηταί να όψωνται. Η Ιστορία θα αναφέρη μετά βδελυγμίας το άτιμον όνομά των".

Ομως ανυποχώρητος ήταν πλέον και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο οποίος με την απόφαση της Συνόδου στο χέρι προχώρησε στις αποφάσεις του και αφαίρεσε κάθε δύναμη που είχαν οι τρεις Μητροπολίτες να διαχειρίζονται τα οικονομικά των Μητροπόλεων τους αποξενώνοντας τους από κάθε εξουσία.

Ετσι με εγκυκλίους του προς τη Μητροπολιτική περιφέρεια Κιτίου και μίαν προς την Κερύνεια ανάγγειλε ότι ως Τοποτηρητής των δύο χηρευόντων Μητροπολιτικών θρόνων ανέλαβε τη διοίκηση τους.

Ταυτόχρονα κάλεσε τους ιερείς να μνημονεύουν στην Εκκλησία τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και όχι τους Μητροπολίτες μέχρι να καθίστατο δυνατό να εκλεγούν νέοι Μητροπολίτες.

Ταυτόχρονα η Ιερά Αρχιεπισκοπή ειδοποίησε τις τράπεζες και το Κτηματολόγιο ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ανέλαβε τη διοίκηση των Μητροπόλεων Κιτίου και Κυρηνείας και επομένως δεν ισχύει πλέον η υπογραφή των δύο Μητροπολιτών.

Ανέφερε σε πανομοιότυπες εγκυκλίους του προς τις Μητροπολιτικές Περιφέρειες Κιτίου και Κυρηνείας ο Αρχιεπίσκοπος (η Μητρόπολη Πάφου είχε ήδη καταληφθεί από υποστηρικτές του Αρχιεπισκόπου που είχαν εκθρονίσει τον Μητροπολίτη Γεννάδιο που διέμενε στην Τροοδίτισσα):

"Προς τους Πανoσιωτάτους Ηγουμένους, τους αιδεσιμωτάτους ιερείς, τους Οσίους Μοναχούς, τους Θρονικούς και Εκκλησιαστικούς Επιτρόπους και πάντας τους οιανδήποτε εκκλησιαστικήν υπηρεσίαν έχοντας και προς το χριστεπώνυμον πλήρωμα της Θεοσώστου Μητροπολιτικής Περιφερείας Κιτίου.

Χάριν και ειρήνην από Θεού πατρός.

Του Μητρoπολιτικού θρόνου της Περιφερείας Κιτίου κενωθέντος, άτε και μέχρι τούδε Μητροπολίτου κ. Ανθίμου καθαιρεθέντος διά κανονικά εκκλησιαστικά αδικήματα υπό της Μείζονος και Υπερτελούς Συνόδου, δι' αποφάσεως αυτής ημερομηνίας 14ης Ιουλίου 1973, ανακοινούμεν υμίν ότι ως προνοείται υπό του Καταστατικού Χάρτου της Αγιωτάτης Εκκλησίας Κύπρου, η διοίκησις του ουτωσί χηρεύσαντος Μητροπολιτικού Θρόνου ανήκει ημίν.

Εντελλόμεθα ουτοσίν όπως συνωδά τοις παραδεδομένοις και τη κρατούση εν τη εκκλησία ημών τάξει, οι Πανοσιώτατοι Ηγούμενοι και οι αιδεσιμώτατοι Ιερείς της Μητροπολιτικής Περιφερείας Κιτίου μνημονεύωσιν εν τε ταις θείαις λειτουργίαις και πάσαις ταις ιεραίς ακολουθίαις και τελεταίς "του πατρός και Αρχιεπισκόπου ημών Μακαρίου" μέχρι της, Θεία συνάρσει, κανονικής πληρώσεως του χηρεύοντος Μητπρολιτικού Θρόνου.

Η δε του Κυρίου χάρις και το άπειρον έλεος μετά πάντων υμών.

Εν τη Ι. Αρχιεπισκοπή Κύπρου, τη 16η Ιουλίου 1973.

Εν Χριστώ ευχέτης

+Ο Κύπρου ΜΑΚΑΡΙΟΣ

Εξάλλου στην εγκύκλιο του προς την Μητροπολιτική περιφέρεια Κυρηνείας ανέφερε:

Χάριν και ειρήνην από Θεού πατρός.

Του Μητροπολιτικού θρόνου της Περιφερείας Κυρηνείας κενωθέντος, άτε και μέχρι τούδε Μητροπολίτου κ. Κυπριανού καθαιρεθέντος διά κανοικά εκκλησιαστικά αδικήματα υπό της Μείζονος και Υπερτελούς Συνόδου, δι' αποφάσεως αυτής ημερομηνίας 14ης Ιουλίου 1973, ανακοινούμεν υμίν ότι ως προνοείται υπό του Καταστατικού Χάρτου της Αγιωτάτης Εκκλσίας Κύπρου, η διοίκησις του ουτωσί χηρεύσαντος Μητροπολιτικού Θρόνου ανήκει ημίν.

Εντελλόμεθα ουτοσίν όπως συνωδά τοις παραδεδομένοις και τη κρατούση εν τη εκκλησία ημών τάξει, οι Πανοσιώτατοι Ηγούμενοι και οι αιδεσιμώτατοι Ιερείς της Μητροπολιτικής Περιφερείας Κυρηνείας μνημονεύωσιν εν τε ταις θείαις λειτουργίαις και πάσαις ταις ιεραίς

ακολουθίαις και τελεταίς "του πατρός και Αρχιεπισκόπου ημών Μακαρίου" μέχρι της, Θεία συνάρσει, κανονικής πληρώσεως του χηρεύοντος Μητπρολιτικού Θρόνου.

Η δε του Κυρίου χάρις και το άπειρον έλεος μετά πάντων υμών.

Εν τη Ι. Αρχιεπισκοπή Κύπρου, τη 16η Ιουλίου 1973.

Εν Χριστώ ευχέτης

+Ο Κύπρου ΜΑΚΑΡΙΟΣ

Με την απόφαση της Συνόδου οι τρεις Μητροπολίτες εισήλθαν πλέον στην τάξη των λαϊκών, αλλά αρνούντο να το παραδεχθούν. Τους αφαιρέθηκε κάθε εξουσία και το δικαίωμα να ιερουργούν με αποτέλεσμα ο Πάφου τουλάχιστον να καταφεύγει σε "παράνομες" εκκλησίες γνωστές ως "κατακόμβες".

Μια τέτοια "κατακόμβη" λειτούργησε αργότερα στα Λατσιά, παρ' όλον ότι έγινε στόχος αντιπάλων του που την διέλυαν συνέχεια.

Οι τρεις καθαιρεμένοι Μητροπολίτες συνήλθαν σε σύσκεψη για πρώτη φορά μετά την καθαίρεση τους στις 19 Ιουλίου και σε ανακοίνωση τους επανέλαβαν ότι η Μείζων και Υπερτελής Σύνοδος "ήτο εξ υπαρχής άκυρος" και κατά συνέπεια και αι αποφάσεις της άκυροι".

Με την ίδια ανακοίνωση οι τρεις τέως εξέφρασαν θλίψη γιατί ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αναμιγνυόταν ακόμη στα θέματα της Εκκλησίας της Κύπρου.

Τέλος ανέφεραν ότι η Μείζων Σύνοδος "μόνον μέρος των ιερών κανόνων έλαβεν υπ' όψιν" και κατήγγειλαν ότι αυτή "ηκρωτηρίασε τους Ιερούς Κανόνας".