Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

17.4.73:Οι Μητρoπoλίτες Πάφoυ Γεvvαδιoς, Κιτίoυ Αvθιμoς και Κερύvειας Κυπριαvός σε εγκύκλιo τoυς πρoς πρoς τoυς Iερείς αγγέλλoυv τηv απόφαση τoυς για "καθαίρεση" τoυ Μακαρίoυ για τηv αvάληψη της Τoπoτηρητείας τoυ Αρχιεπισκoπικoύ Θρόvoυ από τov Γεvvάδιo

S-1921

17.4.1973: ΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΠΑΦΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ, ΚΙΤΙΟΥ ΑΝΘΙΜΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΗΝΕΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ ΣΕ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΕΡΕΙΣ ΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥΣ ΓΙΑ "ΚΑΘΑΙΡΕΣΗ" ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ, ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΝΑΔΙΟ ΚΑΙ ΟΠΩΣ Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΟΝΟΜΑΖΕTΑΙ ΠΛΕΟΝ ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΜΟΥΣΚΟΣ

Κιτίου Ανθιμος ( αριστερά) και Πάφου Γεννάδιος, (δεξιά). Ο Γεννάδος ανέλαβε τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού θρόνου μετά την " καθαίρεση" του Μακαρί ου

Μετά την οριστικοποίηση της απόφασης των τριών Μητροπολιτών Πάφου Γενναδίου, Κιτίου Ανθίμου και Κυρηνείας Κυπριανού για "καθαίρεση" του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου οι τρεις συνοδικοί με εγκύκλιο τους ενημέρωναν το ποίμνιο για την απόφαση τους και καλούσαν τους ιερείς να διαβάσουν την εγκύκλιο στους ιερούς ναούς.

Στην εγκύκλιο ενημερώνονταν οι πιστοί ότι ο Πάφου Γενναδιος είχε αναλάβει ως Τοποτητηρής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου.

Η αποστολή της εγκυκλίου αποτέλεσε συνέχεια της διάσπασης του ποιμνίου της Εκκλησίας γιατί οι υποστηρικτές του Αρχιεπισκόπου αρνούνταν να επιτρέψουν την ανάγνωση της εγκυκλίου στους ναούς με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί σάλος και οι πιστοί να αποχωρούν από τους ναούς ή να εξυβρίζονται ακόμα και μέσα στις εκκλησίες.

Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου έχει ως ακολούθως:

ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΠΕΡΙ ΚΑΘΑΙΡΕΣΕΩΣ

ΤΟΥ ΤΕΩΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ κ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ

ΚΑΙ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΗΣ ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΕΙΑΣ ΥΠΟ

ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΦΟΥ κ. ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ

"Γεvνάδιος, Ελέω Θεού, Μητροπολίτης Πάφου και Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Κύπρου και οι συν εμοί αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, Κιτίου Ανθιμος και Κυρηνείας Κυπριανός, συνοδική γνώμη παντί τω ιερώ κλήρω και τω χριστεπωνύμω πληρώματι της καθ' ημάς Αγιωτάτης Αποστολικής και Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Κύπρου, χάριν ευλογίαν και ειρήνην από Θεού Πατρός και Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Ειδότες τέκνα εν Κυρίω αγαπητά, ότι ο Θεός ημάς τους Επισκόπους έθετο εν τη Εκκλησία "ποιμένας και διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού, μέχρι καταντήσωμεν οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως" (Εφεσίους δ, 11), καθώς ο Μέγας Απόστολος Παύλος τονίζει, βλέποντες δε τον επιτεινόμενον σκανδαλισμόν ογκούμενον σάλον εκ της επιδιώξεως αναλήψεως και ασκήσεως του κοσμικού αξιώματος του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας υπό του τέως Προκαθημένου αυτής εθεωρήσαμεν επιβεβλημένον καθήκον ως συνυπεύθυνα Μέλη της Ιεράς Συνόδου της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Κύπρου, όπως επιδιώξωμεν θεραπείαν της ενσκυψάσης τοιαύτης ανωμαλίας δι' αποκαταστάσεως της διασαλευθείσης Εκκλησιαστικής τάξεως.

Οι Ιεροί Κανόνες, εφ' ων πάσα Ορθόδοξος Εκκλησία ερείδεται, θεσπισθέντες υπό των Θεοφόρων Αγίων Πατέρων ερμηνευτών της διδασκαλίας της Αγίας Γραφής και επιβεβλημένοι διά του κύρους Οικουμενικών Συνόδων σαφώς απαγορεύουσι την ανάληψιν και άσκησιν

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τον Κυρηνείας Κυπριανό

κοσμικής εξουσίας υπό των κληρικών παντός βαθμού "Επίσκοπος ή πρεσβύτερος ή διάκονος κοσμικάς φροντίδας μη αναλαμβανέτω ει δε μη καθαιρείσθω" ( Αποστ. Καν. στ).

Η Αγιωτάτη Εκκλησία της Κύπρου τυγχάνει από αιώνων Αυτοκέφαλος και εν παντί αυτοδιοίκητος, έχουσα ως μόνην διοικούσαν Αρχήν την Ιεράν αυτής Σύνοδον. Εις ημάς, επομένως και μόνον απέκειτο το δικαίωμα, άμα δε το καθήκον τούτο δε συνωδά και τοις Ιεροίς Κανόσι και τω Καταστατικώ της Εκκλησίας ημών, όπως διερευνήσωμεν και διευθετήσωμεν την εις δεινόν χειμασμόν περιαγαγούσαν αυτήν προκειμένην Εκκλησιαστικήν ανωμαλίαν.

Εκ του κανονικού τούτου δικαιώματος της Ιεράς Συνόδου της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Κύπρου καταφαίνεται και πόσον αντικανονική υπήρξεν η παρέμβασις Προκαθημένων ετέρων ομοδόξων Εκκλησιών, οίτινες, μη έχοντες καν υπ' όψει την περί του τέως Αρχιεπισκόπου ημετέραν ητιολογημένην συνοδικήν απόφασιν και αποφυγόντες να θίξωσι την ουσίαν του θέματος, ως εκ συνθήματος έσπευσαν να εκφράσωσι γνώμην, ήτις βεβαίως κατά πάντα κανονικώς και συννόμως εξενεχθείσαν υφ' ημών ετυμηγορίαν.

Μετ' οδύνης ψυχικής ήχθημεν εις την απόφασιν περί διαγραφής εκ του ιερατικού καταλόγου του τέως Αρχιεπισκόπου, πεισμόνως αγνοήσαντος επανειλημμένα παρ' αυτώ φιλάδελφα διαβήματα ημών και αμετανοήτου άχρι προγενεστέρως κατά καιρούς προς αυτόν εισήγησιν ημών, όπως αποχωρισθή του κοσμικού αξιώματος υπεβάλομεν εντονώτερον κατά την υπό την προεδρίαν αυτού συνεδρίαν της Ιεράς Συνόδου της 2ας Μαρτίου 1972, αναπτύξαντες κατ' αυτήν εκτενώς προς τους προς τούτο λόγους. Ατυχώς όμως, εματαιοπονήσαμεν και πάλιν. Ποία υπήρξεν η προς την φιλάδελφον εκείνην εισήγησιν ημών ανταπόκρισις του τέως Αρχιεπισκόπου μαρτυρούσι και τα εν συνεχεία διαδραματισθέντα, εις τα οποία καταλέγονται, συν άλλοις, η τη ανοχή εκείνου εκ της έδρας του βιαία έκτοτε απομάκρυνσις του εξ ημών αδελφού Αγίου Πάφου και εγκαθίδρυσις της Εκκλησιαστικής αυθαιρεσίας και αναρχίας εν τη επαρχία αυτού, έτι δε και ο υπό διατεταγμένου όχλου γενόμενος άγριος λιθοβολισμός της εν Λεμεσώ Ιεράς Μητροπόλεως και των εν αυτή ευρεθέντων αγίων αδελφών Πάφου και Κιτίου, ων η ζωή εκ θαύματος μόνον εσώθη.

Συγχωρούντες, όμως, ταύτα και όσα άλλα έκτροπα εις βάρος υμών διεπράχθησαν, άνευ μάλιστα οιασδήποτε υπό του τέως Αρχιεπισκόπου καταδίκης τούτων, φορτικώς επεμέναμεν

Διαδηλώσεις μαθητών εναντίον των Μητροπολιτών

παρ' αυτώ όπως, προς το συμφέρον της Εκκλησίας και του ιδίου, σεβασθή τα Εκκλησιαστικώς διατεταγμένα και περιορισθή εις μόνα τα καθήκοντα ως Αρχιεπισκόπου. Ατυχώς, όμως, εκώφευσε και πάλιν. "Ηγάπησε γαρ την δόξαν των ανθρώπων μάλλον ήπερ την δόξαν του Θεού" (Ιωάν.ιβ.43). Παρ' όλον δε ότι εγγράφως ανεκοίνωσεν ημίν ότι εάν επιμένομεν εις την αξίωσιν ημών, όπως εγκαταλείψη την κοσμικήν εξουσίαν, θα έπραττε τούτο, διότι δεν θα ήθελε να διχάση την Εκκλησίαν, εν τούτοις και την ρητήν ταύτην υπόσχεσιν του ηθέτησεν, επιμένων δε να συνεχίση ασκών την κοσμικήν εξουσίαν, διεξεδίκησε προ διμήνου και κατέλαβεν εκ νέου το Προεδρικόν αξίωμα. Παραλλήλως παραβαίνων και εν τούτοις επιταγήν των Ιερών Κανόνων και του Καταστατικού της Εκκλησίας ημών, ηγνόησεν επιμόνως ημετέρας αιτήσεις, όπως συγκαλέση την Ιεράν Σύνοδον, επιδείξας και έναντι αυτής άκραν περιφρόνησιν.

Εκ του γεγονότος τούτου σαφώς καταδεικνύεται, ότι σκοπός του τέως Προκαθημένου της Εκκλησίας αρχάς διακυβερνήσεως οθνείας πάντη αλλοτρίας και ξένας προς το απ' αιώνων επικρατούν και αείποτε ισχύσαν εν τη Ορθοδόξω, Ανατολική Εκλησία συνοδικόν σύστημα διοικήσεως. Η τοιαύτη αντικανονική και αντικαταστατική ενέργεια του τέως Προκαθημένου της Εκκλησίας της Κύπρου και μόνη ήτο δυνατή να καταστήση τούτον υπόλογον έναντι των "Ιερών Κανόνων".

Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Εκ της μεταξύ ημών και του τέως Αρχιεπισκόπου διαμειφθείσης και ήδη δημοσιευθείσης αλληλογραφίας, κατεφάνη ότι εξηντλήσαμεν πάντα τα όρια ανοχής, αναμονής και επιμόνου προσπαθείας, όπως βοηθήσωμεν τούτον, υπό της Αγίας Γραφής και των Ιερών Κανόνων υπαγορευομένην, αποχωριζόμενος αξιώματος παντελώς, μεν προς τα Εκκλησιαστικώς διατεταγμένα ασυμβιβάστου, μεγίστην δε δημιουργούντος εις την Εκκλησίαν και το ποίμνιον αυτής αθρόαν, εκ της υπό τούτου παρατεινομένης ασκήσεως αυτού, του γεγονότος τούτου οδυνηρώς επιβεβαιουμένου και εκ των προβαλλόντων ιδία κατ' αυτάς εκδήλων θλιβερών αποτελεσμάτων, άτινα δεινώς μαστίζουσιν ήδη το χριστεπώνυμον πλήρωμα πολλάς προκαλούσε δακρύων ροάς.

Εν όψει της προτεθείσης τοιαύτης του τέως Αρχιεπισκόπου στάσεως όστις παρεθεώρησε του Κυρίου και το "ουαί των ανθρώπων εκείνων δι' ου το σκάνδαλον έρχεται" (Ματθ. ιη 7) ουδέν πλέον απέμεινεν εις ημάς, εξαντλήσαντες παν όριον μακροθυμίας ή να χωρήσωμεν εις τα υπό των Ιερών Κανόνων, επιτασσόμενα και μετά θλίψεως βαθυτάτης να προβώμεν εις την καθαίρεσιν τούτου εκ του Επισκοπικού βαθμού και του Αρχιεπισκοπικού αξιώματος και επαναφοράν εις την τάξιν των λαϊκών, ορίσαντες αυτώ χρόνον προς υποβολήν εφέσεως. Μη ασκήσαντος τούτο το δικαίωμα της εφέσεως, εντός της ταχθείσης προθεσμίας η

Ο Μητροπολίτης Κιτίου Ανθιμος σε εκδήλωση στη Λεμεσό με τις πλιτικοστρατιωτικές αρχές της πόλης

επιβληθείσα αυτώ ποινή της καθαιρέσεως κατέστη οριστική και τελεσίδικος. Κατά ταύτα και δι' ους λόγους διαλαμβάνει η προ μηνός δημοσιευθείσα Συνοδική απόφασης της 7ης Μαρτίου, 1973, ο τέως Αριεπίσκοπος Μακάριος Γ, θεωρείται ήδη και ευρίσκεται καθηρημένος ανήκων εις την τάξιν των λαϊκών, του λοιπού δε θα γνωρίζεται διά του προ της χειροτονίας αυτού ονόματος Μιχαήλ Xριστοδούλου Μούσκος.

Του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου ούτω χηρεύσαντος, την πνευματικήν αυτού διακυβέρνησιν από τούδε αναλαμβάνει κατά τε τους θείους και ιερούς Κανόνας και τας Ιεράς παραδόσεις, τα θέσμια και τα έθιμα και το Καταστατικόν της αγιωτάτης Εκκλησίας Κύπρου, ως ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ αυτού, ο πρώτος τη τάξει ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΦΟΥ κ. ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ. Οθεν καλούμεν τον τε κλήρον και τον λαόν της Αρχιεπισκοπικής περιφερείας όπως τοις παραδεδομένοις στοιχούντες, αναγνωρίζωσι και έχωσιν ως πνευματικήν αυτών και εκκλησιαστικόν Ποιμένα τον πανιερώτατον Μηπρολίτην Πάφου και Τοποτηρητήν του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου κ. Γεννάδιον, κατά δε τας Θείας Λειτουργίας και πάσας τας Ιεράς ακολουθίας οι κληρικοί μνημονεύσωσι: "Του Πατρός και Αρχιεπισκόπου ημών Γενναδίου" κατά την τάξιν της εκκλησίας ημών, μέχρι της αναδείξεως νέου Αρχιεπισκόπου.

Της δε Εκκλησίας ημών εν χειμασμώ δεινώ ευρισκομένης, η Ιερά Σύνοδος, έχουσα υπ' όψει και την συνοδικήν απόφασιν της 30ης Νοεμβρίου 1933 ( Απ. Βαρνάβας 30 Νοεμβρίου 1933, αρ. 22) ότε εις παρομοίαν περίπτωσιν ανάγκης η πλήρωσις του εκ του θανάτου του μακαριστού Αρχιεπισκόπου αναβληθή και δη αναβάλλεται, μέχρις ου δημιουργηθώσι προϋποθεσεις και όροι κατάλληλοι διά κανονικήν διεξαγωγήν τοιαύτης.

Πατρικώς δε συνιστώντες πάσι πεθαρχίαν και υπακοήν προς τα κελεύσματα της Εκκλησίας ημών και προτρεπόμενοι, όπως αναμιμνήσκησθε ιδία, ότι "πειθαρχείν δει θεώ μάλλον ή ανθρώποις" (Πράξεις ε 39) και "πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε αυτοί γαρ, αγρυπνούσιν υπέρ των ψυχών υμών ως λόγον αποδώσοντες"(Εβρ. ιγ 17) επικαλούμεθα εφ' υμάς την χάριν και το άπειρον έλεος του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού και καλούμεν πάντας, όπως ενωθήτε μεθ' ημών εις τας προς τον ύψιστον δεήσεις ίνα ως θάττον εξαγάγη εις αναψυχήν την χειμαζομένην Εκκλησίαν και τον δοκιμαζόμενον λαόν Αυτού".

Διάπυροι προς Κύριον εύχεται πάντων υμών

+ Ο Πάφου ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ

Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου

+Ο Κιτίου ΑΝΘΙΜΟΣ

+ Ο Κυρηνείας ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ

Εν τη εν Λεμεσώ Ιερά Μητροπόλει Κιτίου

17.4.1973