5 7 1959: Ιδρύεται στη Λευκωσία η Παγκύπρiα Συνομοσπονδία Γυναικείων Οργανώσεων (ΠΟΓΟ) σε διαδοχή της ΠΟΔΓ

S-1442

5.7.1959: ΙΔΡΥΕΤΑΙ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ (ΠΟΓΟ) ΣΕ ΔΙΑΔΟΧΗ ΤΗΣ ΠΟΔΓ.

Στις 5 Ιουλίου 1959 και με το ΑΚΕΛ να βρίσκεται ακόμα στην παρανομία μια και τον Κυβερνήτη Σερ Χιου Φουτ να αρνείται να άρει το σχετικά διατάγματα του Δεκεμβρίου του 1955, ιδρύθηκε ακόμα μια νέα οργάνωση που πρόσκειτο στο ΑΚΕΛ, η Παγκύπρια Ομοσπονδία Γυναικαίων Οργανώσεων ΠΟΓΟ, σε διαδοχή της Παγκύπριας Οργάνωσης Δημοκρατικών Γυναικών.

Η ίδρυση της ΠΟΓΟ έγινε σε Παγκύπριο Συνέδριο γυναικών στο οποίο παρέστησαν 1500 γυναίκες αντιπρόσωποι -εργάτριες, διενοούμενες, επιστήμονες, οικοκυρές και αγρότισσες- απο 200 χωριά.

Το συνέδριο έγινε στο κινηματοθέατρο Ρόγιαλ στη Λευκωσία. Στο βάθος του κτιρίου δέσποζε ένα μεγάλο πανώ με το σύνθημα "ζήτω το Παγκύριο Συνέδριο Γυναικών".

Στους τοίχους υπήχαν ακόμα αφίσιες με συνθήματα όπως "Η ειρήνη δίνει στα παιδιά τη χαρά και το γέλιο- προστατεύσετε την", "δώστε τα χέρια για τη κατάκτηση των δικαιωμάτων μας", " ενωμένες αποτελούμε ακατανίκητη δύναμη".

Κατά την έναρξη του Συνεδρίου μικτή χορωδία υπό τη διεύθυνση του Ζ. Χαββά τραγούδησε τον Υμνο της ειρήνης και στη συνέχεια η Σοφία Τσιμίλλη κήρυξε την έναρξη των εργασιών του.

Αναφερόμενη στους σκοπούς του συνεδρίου, την ίδρυση της ΠΟΓΟ, η ομιλήτρια τόνισε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα σύμφωνα με τη εφημερίδα "Χαραυγή" του ΑΚΕΛ (7. 7.1958):

"Οι σημερινές εξόχως σοβαρές περιστάσεις απαιτούν από τον κυριακό λαό την προσφορά όλων των δυνάμεων του για την οικοδόμηση της κυπριακής Πολιτείας. Η κινητοποίηση λοιπόν της κυπρίας γυναίκας γύρω από τα προβλήματά της και τα προβλήματα του λαού και του τόπου γενικά, αποτελεί καθήκον πατριωτικό, θα αποβεί δε συμβολή αδρή και δημιουργική στη διαμόρφωση του μέλλοντος μας και την ανέλιξη της νήσου μας σε Πολιτεία ελευθερίας και ευδαιμονίας".

Στο τέλος της ομιλίας της η κ. Τσιμίλλη- σύζυγος του αριστερού δημοσιογράφου και ενός από τα ιδρυτικά στελέχη του ΑΚΕΛ, Λύσανδρου Τσιμίλλη- κάλεσε τους αντιπροσώπους να τηρήσουν μονόλεπτη σιγή στη μνήμη των πεσόντων και πρότεινε το προεδρείο που το αποτέλεσαν οι ακόλουθες γυναίκες, οι οποίες κυρίως ήσαν σύζυγοι ηγετικών στελεχών του ΑΚΕΛ: Ολγα Παπαπέτρου, Ναταλία Ρωσσίδη, Σοφία Τσιμίλλη, Μαργαρίτα Σαββάκη, Κιούλα Ζιαρτίδη, Ευγενούλα Κατσουρίδη, Ανδρούλα Χριστοφόρου, Ευγενία Μιχαηλίδη, Μαρούλα Πέτα, Αγάθη Γ. Χριστοδουλίδη, Γιωργούλα Κ. Σιακαλλή, Χρυστάλλα Φαντούση, Τούλα Κοσμά, Αγνή Τσαγκάρη, Πάτρα Σαββίδου, Νίκη Ζαννέτου, Τασούλα Φλουρέντζου, Στέλλα Ζαχαριάδου, Μαριάννα Παντελή, Ιφιγένεια Λουκά, Φάνη Δημητριάδου, Φρόσω Παρτασίδη, Μαρούλα Μηνά, Νίνα Μιχαηλίδου, Διαμάντω Αγαπίου, Νίκη Γεωργιάδου, Παρασκευή Ευαγόρου, Ανδριάνα Γονατά, Μαρία Γεωργίου, Θεοδώρα Ξενοφώντος και Στάσα Λαούνη.

Κατά τη έναρξη των εργασιών του συνεδρίου αφέθη ελεύθερο να πετάξει μέσα στη αίθουσα ένα λευκό περιστέρι, σύμβολο της ειρήνης.

Στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα η Ανδρούλα Χριστοφόρου η οποία αναφέρθηκε αρχικά στα καταθλιπτικά μέτρα του αποικιακού καθεστώτος κατά τη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες της Κύπρου.

Πρόσθετε η "Χαραυγή":

"Η ομιλήτρια τόνισε ότι οι γυναίκες της νήσου, που αποτελούν τον μισό πληθυσμό, μπορούν και πρέπει να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους, για να παύσει η καταπάτηση των

δικαιωμάτων τους. Σε συνέχεια αναφέρθηκε εκτεταμένα στην έλλειψηνηπιοκομικών και παιδικών σταθμών, κρατικών κλινικών για τη μητέρα, ιδρυμάτων για προστασία και παρακολούθηση των παιδιών, στην ανεργία, στην αφόρητη κατάσταση που δημιουργείται για οικογένειες που χάνουν τους προστάτες τους και στην κατάσταση υποταγής που οι αποικιακοί νόμοι θέτουν τη γυναίκα όσον αφορά τον τομέα των πολιτιών δικαιωμάτων.

Τέλος η ομιλήτρια ανέφερε ότι χιλιάδες γυναίκες κινητοποιήθηκαν σε όλε τις επαρχίες και ίδρυσαν τις οργανώσεις τους (σε μια μόνο επαρχία συστάθηκαν 32 οργνώσεις σε 3.400 μέλη) και κάλεσε τις αντιπροσώπους να εντείνουν ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες τους για να ιδρύσουν τις τοπικές τους οργανώσεις οι οποίες να αποτελέσουν μέλη της μεγάλης οικογένειας που θα ονομάζεται Παγκύπρια Ομοσπονδία Γυναικείων Οργανώσεων.

Η ομιλία της κ. Ναταλίας Ρωσσίδου ήταν μια βαθιά και εμπεριστατωμένη μελέτη όσον αφορά το ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει η γυναίκα σ' όλες τις εκδηλώσεις της ζωής και τη θέση στην οποία την έχει τοποθετήσει η πολιτεία "με τις ευκαιρίες που έδινε στον άντρα η ζωή πρώτα, η επιστήμη ύστερα και η πολιτική με τις πανουργίες της τελευταίας".

Η ομιλήτρια χειρίστηκε το θέμα από ιστορικής, κοινωνιολογικής, ψυχολογικής, επιστημονικής και νομικής πλευράς και τόνισε ότι η γυναίκα "φύσει και νόμω" πρέπει να είναι ισότιμη με τον άνδρα. Αναλύοντας τις διάφορες εκδηλώσεις της γυναίκας κάτω από το κεθεστώς καταπίεσης και αφανισμού της προσωπικότητας, η ομιλήτρια είπε ότι οι εκδηλώσεις αυτές δεν είναι οι αστραπές της γυναικείας ψυχής αλλά οι προσωπίδες της και έδωσε την ακόλουθη εξήγηση που δεν διαφέρει από το πόρισμα μιας ομαδικής ψυχανάλυσης.

Επειδή η γυναίκα δεν έχει πια πραγματική αυτοτέλεια, επειδή δεν παίζει κανένα υπεύθυνο ρόλο στη ζωή, παρά ζει σα συστατικό στοιχείο και στις σπουδαιότερες εκδηλώσεις της, παρεμβαίνει ο άντρας είτε σαν νοικοκύρης είτε σαν νομοθέτης, με άλλα λόγια επειδή γίνεται διαχωρισμός στην τιμή των δυο φύλων, γι' αυτό γεννιέται μέσα της κι' ο νόμος της ανταπόδοσης στην αδικία που εκφράζεται είτε με το αίσθημα της αδιαφορίας, είτε με εκείνο της δουλεπρέπειας ή με το αίσθημα της εκδίκησης που την κάνει κακή και εγωϊστρια".

Σε συνέχεια μίλησαν η κ. Νίνα Μιχαηλίδου με θέμα "τα προβλήματα του παιδιού στη νέα κυπριακή κοινωνία" και η δ. Νίκη Γεωργιάδου με θέμα "Ισομισθία για ίση δουλιά".

Η κ. Μιχαηλίδου ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το παιδαγωγικό πρόβλημα, την αγωγή, την υγεία και τη μόρφωση του παιδιού και τόνισε τα καθήκοντα που επωμίζεται η Πολιτεία για τη φύση του κοινωνικού προβλήματος της παιδικής ηλικίας.

Η δ. Νίκη Γεωργιάδου παρέθεσε αρκετά παραδείγματα γυναικών που παράγουν ίση δουλιά με τον άντρα (δασκάλες, υπάλληλοι, εργάτριες) και τόνισε ότι ο αγώνας για την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και για την εξασφάλιση της ισομισθίας είναι σήμερα περισσότερο επιτακτικός παρά ποτέ προηγούμενα.

"Η εξίσωση της μισθοδοσίας ανδρών και γυναικών, είπε η ομιλήτρια, δεν είναι μόνο ζήτημα αξιοπρέπειας για τη γυναίκα, είναι παράλληλα προς το συμφέρον αυτών τούτων των ανδρών. Για τη διάκριση αυτή οι εργοδότες της χρησιμοποούν σε βάρος των ανδρών προσλαμβάνοντας περισσότερες γυναίκες που με τα χαμηλότερα μεροκάματα που προσφέρουν σ' αυτές εξασφαλίζουν μια τεράστια οικονομία και αυξάνουν καταπληκτικά τα κέρδη τους".

Στη συνέχεια η κ. Ευγενούλα Κατσουρίδου εισηγήθηκε 38μελές Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας το οποίο εγκρίθηκε ομόφωνα.

Πρόεδρος του Συμβουλίου εξελέγη η κ. Ολγα Παπαπέτρου, Γραμματέας η κ. Σοφούλα (Σοφία) Τσιμίλλη και Οργ. Γραμματέας η κ. Ανδρούλα Χριστοφόρου.

Τέλος η κ. Αγάθη Χριστοδουλίδη πρότεινε στο συνέδριο προκήρυξη προς όλες τις γυναίκες της Κύπρου, η οποία και εγκρίθηκε ομόφωνα,

Η προκήρυξη του συνεδρίου έχει ως εξής:

"Προς όλες τις γυναίκες της Κύπρου,

Συμπατριώτισσες,

Από μέρους 1.500 αντιπροσώπων απο 200 πόλεις και χωριά της Κύπρου και παρευρέθησαν στο συνέδριο μας, αποτεινόμαστε προς όλες εσάς τις εργάτριες, τες αγρότισσες, τες υπαλλήλους, τες οικοκυρές, τες διανοούμενες, τες μητέρες και νεολαιίσσες και σας καλούμε να ενώσουμε όλες μαζί τες δυνάμεις μας στον αγώνα για την λύση των προβληάτων μας, για τη κατάκτηση των δικαιωμάτων μας στη ζωή.

Το συνέδριο μας μελέτησε σήμερα τον όγκο των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε εμείς οι γυναίκες της Κύπρου. Το 80χρονο αποικιακό κεθεστώς μας παραμέλησε σε όλο το διάστημα της εγγλέζικης κατοχής εγκληματικά. Κανένα πολιτικό δικαίωμα δεν έχουε. Καμιά προστασία νομοθετική για τες μητέρες, καμμιά φροντίδα για τα παιδιά.

Οι εργαζόμενες γυναίκες δεν έχουν ισομισθία. Οι αγρότισσες μας δουλεύουν σαν σκλάβες στα χωράφια, δίχως καμμιά προστασία για την αγροτική παραγωγή. Μας τρώγει σε πολλές περιπτώσεις, η ανεργία, η φτώχεια και η εξαθλίωση. Τα παιδιά μας δεν έχουν ευκαιρίες να μορφωθούν και να καταρτισθούν επαγγελματικά για να προσφέρουν πιο πολλά στην κοινωνία. Δίπλα στα ιδιαίτερα μας προβλήματα έχουμε τα κοινά προβήματα που αντιμετωπίζουν και οι άνδρες, όπως των κοινωνικών ασφαλίσεων, της στέγης του τιμαρίθμου, των τιμών για τα αγροτικά προϊόντα και τόσα άλλα.

Συμπατριώτισσες,

Ογκος είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Ογκος μεγάλος. Ομως είμαστε και μεις. Αποτελούμε το μισό του πληθυσμού της Κύπρου, είματε εκατοντάδες χιλιάδες. Είμαστε μια μεγάλη δύναμη.

Μπορούμε με την πάλη μας. Μπορούμε με την ενότητα των δυνάμεων μας, μπορούμε με τες οργανώσεις μας, να λύσουμε τα προβλήματά μας, να κατακτήσουμε τα δικαιώματα που μας ανήκουν. Αυτό τον δρόμο χάραξε το συνέδριο μας που συνήλθε σήμερα και αυτό το δρόμο καλούμαστε όλες να ακολουθήσουμε. Να νικήσουμε τες φάλαγγες των οργανώσεων μας για να κάνουμε μια πανίσχυρη ΠΟΓΟ.

Να ενώσουμε στο κάθε χωριό, στην πόλη, και παγκύπρια τες δυνάμεις μας παραμερίζοντας κάθε μικροδιαφορά για κοινά συντονισμένα διαβήματα, για όλα τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σαν γυναίκες που αντιμετωπίζει ο λαός μας.

Να προχωρήσουμε αδελφωμένες για να διεκδικήσουμε Δικαίωμα ψήφου. Να ψηφίζουμε και να ψηφίζόμαστε, ίσα δικαιώματα με τους άντρες στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Προστασία με νομοθετικά μέτρα της μητέρας και των παιδιών. Κοιονωνικές ασφαλίσεις. Δικαίωμα εργασίας για να μη μας κατατρώγει η ανεργία. Ισομισθία για ίση δουλειά. Πλήρη εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση για τα παιδιά. Προστασία όλων των εργαζομένων γυναικών. Ελευθερία οργάνωσης και δράσης στες οργανώσεις γυναικών.

Να αγωνιστούμε αδελφωμένες μαζί με όλο τον λαό μας για να ολοκληρώσουμε την Ανεξαρτησία μας για μια Κύπρο ειρηνική, χαρούμενη και ευτυχισμένη.

ΖΗΤΩ οι γυναίκες της Κύπρου.

ΖΗΤΩ το Παγκύπριο μας συνέδριο.

ΖΗΤΩ η ΠΟΓΟ

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ: Το συνέδριο ενέκρινε και την ακόλουθη απόφαση την οποία κατέθεσε επίσης η Ευγενία Κατσουρίδου:

"Εμείς οι 1500 γυναίκες από όλες τις πόλεις, κωμοπόλεις και 200 χωριά της Κύπρου που αντιπροσωπεύουμε γυναικείες οργνώσεις της Κύπρου και εκτοντάδες ανοργάνωτες γυαίκες που συνήλθαμε στο Ιστορικό αυτό Παγκύπριο Συνέδριο Γυναικών αποφασίζουμε ομόφωνα:

1. Την Ιδρυση Παγκύπριας Ορμοσπονδίας Γυναικείων Οργανώσεων ΠΟΓΟ

2. Εγκρίνουμε σαν σκοπούς της Ομοσπονδίας μας την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, των παιδιών και τη διατήρηση της ειρήνης στον τόπο μας όπως έχουν τοποθετηθεί από τις διάφορες ομιλήτριες.

3. Νιώθουμε σοβαρή την ανάγκη να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την οργάνωση όλων των γυναικών της Κύπρου, έτσι που να κάνουμε το κίνημα μας πιο δυναμικό στον αγώνα του για να επιτύχει να εξασφαλίσει τα δημοκρατικά δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και γενικά καλύτερες συνθήκες ζωής για ολόκληρο τον κυπριακό λαό.